Wywiad z Prezesem PS Banku w BWS

Argumenty przeważają za Systemem Ochrony

Bank Spółdzielczy w Piasecznie - PS Bank był jednym z założycieli Spółdzielni Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS. Prezesa PS Banku pytamy o oczekiwania związane z nową rzeczywistością i o działalność banku w aglomeracji warszawskiej.

Rozmawiamy z Kazimierzem Grabczukiem, Prezesem PS Banku: 

Dlaczego decyzję o przystąpieniu do Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS banki spółdzielcze podejmowały tak długo? Banki spółdzielcze SGB przyjęły to rozwiązanie niemal pół roku wcześniej.

Przyspieszanie prac nad utworzeniem Systemu Ochrony dla Zrzeszenia BPS, biorąc pod uwagę konsekwencje podejmowanych decyzji w przyszłości, nie jest wskazane. Nasze Zrzeszenie jest większe od Zrzeszenia SGB. Składa się z bardzo różnych pod względem wielkości i potrzeb banków znajdujących się w odmiennych sytuacjach. A decyzje podejmowaliśmy demokratycznie, długo poszukując kompromisów. Dzisiaj do Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS przystąpiło już ponad 240 banków, a przystąpienie zadeklarowało ponad 300. Czekamy na następne. 

A jak długo w PS Banku podejmowaliście decyzję?

Bank Spółdzielczy w Piasecznie był założycielem Spółdzielni Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS, co przesądziło o przystąpieniu do Systemu Ochrony. Wiele razy rozmawiałem z kolegami, prezesami zaprzyjaźnionych banków, o planowanych zmianach w spółdzielczym systemie bankowym. Dlatego podjęcie decyzji nie było trudne.  Uczestniczenie w podpisywaniu aktu założycielskiego Spółdzielni to niewątpliwy zaszczyt, szczególnie że akt ten tworzyliśmy w niewielkiej grupie 22 banków.   

Więc jednak szybko?

Konsultacje i dyskusje z członkami samorządu piaseczyńskiego Banku Spółdzielczego nie pozostawiały wątpliwości, że argumenty przeważają za IPS-em. 

Ale chyba były jakieś obawy?

Nadal są. To, że opowiadaliśmy się za Systemem Ochrony, nie oznacza, że nie było wątpliwości i obaw. Oczywiście, że były, ale po pierwsze, PS Bank nie może działać samodzielnie. Po drugie, przyjęcie rozwiązania ze Zrzeszeniem Zintegrowanym tworzy ogromne zagrożenie wynikające z sytuacji Banku Zrzeszającego. A po trzecie, IPS umożliwia pozyskanie wymiernych korzyści związanych z uwolnieniem kapitału i kształtowaniem struktury aktywów. Uznawaliśmy jedynie, że jednostką zarządzającą powinien być niezależny podmiot. Czy to słuszna droga? Czas pokaże. I tak straciliśmy wiele czasu na dyskusje o wyborze drogi, zamiast rozmawiać o warunkach i zasadach funkcjonowania w systemie.

To duży problem, że decyzję trzeba podej­mować trochę pod presją czasu?

Oczywiście to jest złe, że restrukturyzacja spółdzielczego systemu bankowego odbywa się w taki sposób. Można powiedzieć, że z nożem na gardle. Cóż, być może jest to cena spółdzielczej demokracji. 

Nie ma rozwiązań idealnych. Co w przy­jętym systemie nie spełnia oczekiwań PS Banku?

IPS nie tworzy zbyt wielkiego pola dla swobod­nych decyzji dotyczących rozwijania banku. Stąd powstaje wątpliwość, czy parametry monitorowania ryzyka są poprawnie ułożone z punktu widzenia kreowania rozwoju instytucji finansowych. Czy nie ma zbyt dużego prze­chyłu w stronę zabezpieczania ryzyka, bo to będzie konserwowało trochę anachroniczną strukturę bankowości spółdzielczej. Trudno tu mówić o spełnianiu bądź niespełnianiu oczekiwań. Bardziej chodzi o szybkie odnalezienie się w nowej organizacyjnej rzeczywistości, która nadal wymaga stawiania czoła rynkowej konkurencji, w tym szczególnie bankom komercyjnym, i dosto­sowywania do zmieniających się warunków rynkowych. 

LICZĘ, ŻE SYSTEM OCHRONY

ORAZ DOBRA WSPÓŁPRA CA

Z BANKIEM ZRZESZAJĄCYM

UMOŻLIWIĄ KORZYSTANIE 

Z EFEKTU SKALI I TO JEST OKAZJA,  

KTÓRĄ TRZEBA WYKORZYSTAĆ 

A Wasze warunki rynkowe to największe skupisko banków w Polsce...

Funkcjonowanie w środowisku stołecznej aglomeracji to oprócz zagrożeń także duża szansa związana głównie z dynamicznymi i zróżnicowanymi przedsiębiorstwami, zarówno pod wzglę­dem wielkości, jak i przedmiotu działalności. Zagrożeniami są przede wszystkim nietrafione decyzje gospodarcze bądź zbyt optymistyczne założenia biznesowe. Trzeba też pamiętać o wydłużającym się, czasami w nieskończoność, egzekwowaniu należności przeterminowanych. 

Są chyba jakieś zalety Systemu Ochrony?

Martwi mnie tempo rozwoju wielu naszych klientów, znacznie szybsze niż naszego Banku. To oznacza, że pojawiają się sytu­acje, w których nie możemy podjąć ryzyka finansowania firmy i jesteśmy zmuszeni do dzielenia się korzyściami z konkurencją. Właśnie w takich sytuacjach liczę na System Ochrony. Korzysta­nie z siły Grupy BPS jest jeszcze przed nami i może się okazać naszą szansą. 

Zrzeszenie Zintegrowane miało zapewnić więcej swobody w działaniu. Banki jej nie chcą?

Można przyjąć, że Zrzeszenie Zintegrowane daje więcej swobo­dy w działaniu, ale niestety coś za coś. Moim zdaniem dyskusyjna jest teza, że IPS tę swobodę ogranicza. My te ograniczenia w znacznej mierze sami stanowimy i uważam, że to jest zwykła wolność w działaniu. 

To na co Pan liczy w związku z Systemem Ochrony?

Liczę, że IPS oraz dobra współpraca z Bankiem Zrzeszającym umożliwią korzystanie z efektu skali i to jest okazja, którą trzeba wykorzystać. 

Brak podatku bankowego zgodnie z nową ustawą o podatku od innych instytucji finansowych pomoże zaoszczędzić i złapać wiatr w żagle?

Takie rozwiązanie to niewątpliwa korzyść dla banków spółdziel­czych, ale z tym wiatrem to nie przesadzajmy. Możliwości rozwoju wyznacza poziom kapitałów, ich jedynym twardym źródłem jest wynik finansowy. Niesprzyjające otoczenie zewnętrzne, jak choćby niskie stopy procentowe oraz wzrastające wymogi kapitałowe i regulacyjne, wymuszają zwiększenie kosztów z tytułu inwestowania w zasoby ludzkie i technologiczne. To może skutecznie ograniczyć efekt braku obciążenia podat­kiem bankowym. Chciałoby się mieć nadzieję, że ta korzyść nie będzie miała charakteru krótkoterminowego. 

Prezes Kupczyk, i nie tylko on, uważa jednak, że ta ulga nie potrwa długo. Na co więc wykorzystać środki, które zostaną w budżecie?

Filozofią działania PS Banku jest tworzenie priorytetu dla gromadzenia środków zabezpieczających ryzyka związane z bieżącą działalnością. Wynik finansowy, w rozumieniu jego maksymalizowania, jako źródło kapitałów, niestety, traktowany jest drugorzędnie – w znaczeniu bez preferencji. Zdarzenia, jakie miały miejsce ostatnio w bliższym i dalszym sąsiedztwie naszego banku, spowodowały, że koncepcja maksymalizowania tempa rozwoju firmy musi ustąpić idei rozwoju zrównoważone­go. Nie ma więc mowy o wykorzystywaniu okazji. Sukces można osiągnąć tylko mrówczą pracą, stosując konserwatyzm w ban­kowym działaniu, jak mawia Wojciech Kwaśniak, Wiceszef KNF.

W Systemie Ochrony czuje się Pan bezpieczniej?

Na odpowiedź na to pytanie jest jeszcze za wcześnie. Na obec­nym etapie funkcjonowania przyjętego Systemu Ochrony nie sposób cokolwiek powiedzieć, przede wszystkim ze względu na brak doświadczenia. O bezpieczeństwie będziemy mówili w kontekście wzajemnej współpracy członków Systemu Ochrony Zrzeszenia BPS i jego władz, a także reagowania na poten­cjalne zagrożenia oraz uwagi i spostrzeżenia kierowane pod adresem zarządów przez IPS. 

Od dawna zastanawiam się, skąd ta nowa nazwa banku. Co oznacza PS?

Tak naprawdę ten skrót jest bez znaczenia. To czysto marketin­gowa gra nakierowana na rozpoznawalność firmy i trochę na wygodę posługiwania się nazwą. Skojarzenia mogą być dowol­ne, także związane z formą zorganizowania i z siedzibą banku. Niewątpliwie nazwa ta potwierdza, że jesteśmy bankiem, a kontekst logo jest podstawą rozpoznawalności. Na marginesie powiem, że zmianę wymusili nasi klienci i właściciele. Nie zawsze było łatwo wytłumaczyć, jaki ma interes Bank Spółdzielczy z Piaseczna otwierający placówkę np. w Kozienicach czy w Mogielnicy. Nowa nazwa i logo PS Banku nie są sprzeczne z lokalnym charakterem banku. 

17 placówek to dość dużo. Planujecie otwieranie kolejnych?

Budowę sieci uzasadniają potrzeby klientów reprezentujących bardzo różne branże. Od ostatniego kryzysu znaczenia nabrał polski kapitał naszego Banku. Coraz więcej osób przekonuje się, że lokalny bank dużo może, a jednocześnie jest bezpieczny i, co ważne, w kryzysie nie zostawia klientów na lodzie. Dlatego będziemy otwierać nowe placówki, których głównym zadaniem będzie przybliżenie klientom jak najszerszej gamy naszych usług.

Reszta usług będzie dostępna przez internet?

PS Bank prowadzi obsługę klientów z wykorzystaniem elektro­nicznego kanału dystrybucji e-Bank. A strategia budowania sieci jednostek operacyjnych PS Banku jest oparta na właści­wym ocenianiu potrzeb przez władze Banku. Jeśli znajdujemy uzasadnienie dla lokalizacji placówki, której zadaniem będzie skuteczne przybliżenie oferowanych usług klientom i efektywne świadczenie usług, wtedy rozważamy jej otwieranie.

Bankowość elektroniczna odbiera placówkom klientów. To chyba już stały trend. Czy są Państwo na to przygotowani?

Nie możemy nie zauważać, jak zmienia się nasze otoczenie, choćby w rejonach rolniczych. Z astronomiczną szybkością rozwijają się informatyka i usługi z wykorzystaniem internetu. Coraz częściej prowadzimy rozliczenia i otwieramy rachunki w sieci. To dotyczy także pozyskiwania depozytów i udzielania kredytów. Usługi przez internet to już powszechna praktyka w bankach spółdzielczych. Rozwijający się model bankowości elektronicznej w jakimś stopniu jest zagrożeniem dla bankowo­ści bezpośredniej. Dla pracowników banku oznacza, że powinni swoją przyszłość widzieć raczej w doradztwie niż w tradycyjnej obsłudze.

Jak Państwo sobie radzą z tak silną konkurencją?

Zawsze podkreślam, że konkurencja robi nam dużo dobrego, bo wymusza podnoszenie jakości świadczonych usług. Powoduje, że stajemy się lepsi, bardziej profesjonalni. Istnienie konkurencji trzeba nie tylko zaakceptować, ale nawet polubić. No i zamienić w atut. Tak, to jest możliwe.

Ale koszty działalności i marketingu są zapewne najwyższe w Polsce?

Marketing jest trudny i kosztowny. Działając w aglomeracji warszawskiej, stosujemy różne formy eksponowania reklam. Najwięcej materiałów reklamowych można zobaczyć w pla­cówkach bankowych. Reklamujemy się także na billboardach, plakatach, kolportujemy ulotki. Zachęcamy klientów w bezpo­średnich kontaktach z pracownikami. Oczywiście jesteśmy też w internecie. Funkcjonowanie banków spółdzielczych w środowi­sku wielkomiejskim dowodzi, że nie są podmiotami finansowymi drugiej kategorii, lecz skutecznymi konkurentami innych ban­ków komercyjnych, z zastrzeżeniem jednak, że w ramach znacz­nie mniejszych możliwości. Tu muszę podkreślić, że w naszej Grupie brakuje dobrych zasad współpracy konsorcjalnej, umoż­liwiającej wykorzystanie efektu skali, zarówno w znaczeniu zwiększania możliwości działania, jak i rozpraszania ryzyka.

W jakich sektorach PS Bank chce być najbardziej aktywny? Gdzie szukją Państwo możliwości biznesowych?

Działamy na terenie Warszawy – w dzielnicach Mokotów i Ursus – oraz w prężnie rozwijających się obszarach miejsko-wiejskich, zaliczanych do aglomeracji warszawskiej, w gminach Piaseczno, Konstancin-Jeziorna, Tarczyn. Jesteśmy na typowych terenach rolniczych, w gminach Goszczyn i Magnuszew. Bank ma swoje oddziały także w trzech średniej wielkości miastach – w Warce, Kozienicach i Mogielnicy. Mała i średnia przedsiębiorczość, rolnictwo i osoby fizyczne to segmenty naszego zainteresowania. Dają możliwości dywersyfikacji ryzyka, ale także tworzą wyma­gania, jak np. MŚP.

W jaką działalność społeczną najchętniej się Państwo angażują?

PS Bank angażuje się w lokalne inicjatywy społeczne, które według nas są wartościowe i jednocześnie pozwalają nam zaistnieć. W ten sposób staramy się zdobyć klientów głównie wśród ludzi młodych. Najczęściej wspieramy drużyny sportowe, konkursy międzyszkolne itp. Od dziesięciu lat wspieramy Konkurs Papieski organizowany co roku przez Gimnazjum nr 2 im. Jana Pawła II w Piasecznie. Celem konkursu jest promowanie uzdolnionej artystycznie młodzieży gimnazjalnej. Sponsorujemy wydanie albumu z wyróżnionymi pracami plastycznymi i literackimi młodych twórców. Nagrody to m.in. nasz produkt Konto pierwsze z przedpłaconą kartą płatniczą. O tej i o innej naszej działalności społecznej można się dowiedzieć np. ze strony internetowej PS Banku. 

Czego życzyć PS Bankowi w 2016 roku?

Trochę żartem powiem, że dobrym życzeniem byłoby, aby piase­czyński Bank Spółdzielczy – PS Bank, którego korzenie sięgają 1926 roku, nie był stary. Oczywiście chcielibyśmy być nowocześni na miarę aktualnych wyzwań i solidni w stosunku do klienta, do naszego partnera biznesowego. Życzylibyśmy też sobie osiągnięcia zakładanych wyników finansowych oraz sukcesów naszych pracowników, którzy muszą się mierzyć z wyzwaniami technologicznymi i oczekiwaniami klientów, bez których bank nie ma racji bytu. 

Dziękuję za rozmowę.

Igor Morye 

Dziennikarz

fot. Maciek Chełmicki/BWS